De meesten van ons hebben de top 10 lijstjes al weleens gezien van waarom we citroenwater zouden moeten drinken. Maar kennen we ook de echte toegevoegde vitaliteit en reinigende effecten op het lichaam die citroenwater biedt? In dit artikel nemen we je mee naar de wetenschappelijk bewezen voordelen van het drinken van citroenwater.
Wat we weten over citroenen
Botanisch gezien zijn citroenen een citrusvrucht uit de Rutaceae-familie (wetenschappelijk bekend als Citrus Limon). En hoewel het de kleinste in zijn familie is, heeft het meer uitgebreide gezondheidsvoordelen dan de andere familieleden (1).
Citroenen zijn waarschijnlijk ontstaan in India rond de uitlopers van de Himalaya en hebben zich van daaruit verspreid. De twee belangrijkste soorten citroenen zijn de Lissabon en de Eureka. Daarnaast zijn er andere type citroenen die in de mode zijn gekomen, zoals de zoetere Meyer Lemons.
De vrucht bevat weinig calorieën, ongeveer 29 per 100 gram, waardoor het één van de minste calorieën bevat onder de citrusvruchten-familie.
Citroenen als bron van vitamine C
We weten dat citroenen veel vitamine C bevatten, wat essentieel is voor groei en ontwikkeling (2). Een enkele citroen bevat ongeveer 30-40 mg vitamine C (3) (ter vergelijking: een sinaasappel bevat ongeveer 80-90 mg vitamine C).
Vitamine C is uitgebreid bestudeerd en er is aangetoond dat het een groot aantal gezondheidsvoordelen bevat. Denk aan bescherming tegen prenatale problemen, hart- en vaatziekten, oogziekten, huidrimpels en tekortkomingen van het immuunsysteem (4).
Het werkt als een antioxidant en helpt cellen te beschermen tegen schade veroorzaakt door vrije radicalen (5).
Unieke gezondheidsvoordelen van citroenen
Dit artikel concentreert zich enkel op de meer unieke eigenschappen van citroenwater. Als je op het punt staat om de full scope van de daadwerkelijke voordelen van vitamine C te onderzoeken, begin dan met deze factsheet.
1. Citroenwater als detox en reiniging
Het eerste voordeel van citroenwater wat bij velen op komt is dat het een goede detox en reiniging is. We hebben een aantal wetenschappelijke bronnen aangehaald die inzicht geven in het potentieel van citroenwater als natuurlijke detox.
Het is niet verrassend dat de hoeveelheid urine toeneemt bij het drinken van citroenwater, maar citroenwater brengt de primaire verbinding met zich mee die bekend staat als citraat. Dit is een van nature voorkomende remmer van gifstoffen (die zich in de vorm van kristallen in het lichaam kunnen ophopen). Het citroenzuur verbetert het vermogen van het lichaam om deze ongewenste gifstoffen op natuurlijke wijze weg te spoelen.
Citroen als reiniging
Toxines komen in onze systemen via verschillende bronnen binnen; van de lucht die we inademen tot een deel van het voedsel dat we eten. Twee van de meer bekende onderzoeken werpen enig licht op het gebruik van citroen als reiniging:
- Zoals gepubliceerd door Nederlandse onderzoekers in de 2002 editie van het European Journal of Nutrition, zijn citroenschillen en de afvalstroom van de citroenschillen effectief in het verlagen van het cholesterolgehalte in het bloed en de lever. Hoewel uitgevoerd op proefdieren, suggereren deze resultaten dat de consumptie van citroenschil gunstig kan zijn voor mensen met een leververvetting.
- Zoals gepubliceerd door Indiase onderzoekers in een 2005-editie van BMC Pharmacology, toont hesperidine (een citrusbioflavonoïde gevonden in citroenen) het vermogen aan om de lever te beschermen tegen schade. Na toediening van CCl4 (een bekend levertoxine) concludeerden de auteurs dat hesperidine een beschermend effect op de lever vertoont (6).
De lever filtert alles wat we consumeren en het neutraliseert veel gifstoffen. Verschillende reinigingsmethoden in relatie tot verwante producten, zoals appelciderazijn, zijn onderzocht. Deze onderzoeken werpen licht op het vermogen van de citroen om ongewenste gifstoffen uit de leverfunctie te filteren.
Het belangrijkste uitgangspunt van citroenwater als detox draait om het vermogen om de enzymfunctie van je lichaam te verbeteren en de lever te stimuleren.
Studies tonen aan dat in gevallen waarin gifstoffen zich in het lichaam hebben opgehoopt, het citroensap en de schil reinigende eigenschappen hebben. Het gebruik van citroenwater, vooral na de maaltijd, kan helpen de hoeveelheid gifstoffen in het lichaam te verlagen.
2. Verbeter je spijsvertering met citroenwater
Citrusflavonoïden zijn de belangrijkste oorzaak van een betere spijsvertering door het drinken van warm citroenwater. Ze helpen bij de vertering van voedsel, helpen leververvetting te voorkomen, verminderen de kans op hart- en vaatziekten, vetverlaging en verminderde insulinegevoeligheid. Dit heeft te maken met het vermogen om bepaalde vetsynthese in het lichaam te remmen (7).
Citrusflavonoïden werken als een geweldig tonicum voor de spijsvertering, met eetlustremmende eigenschappen (8). Het is ook aangetoond dat het maagklachten en lichte indigestie kalmeert. Dit heeft te maken met het zoutzuur in je maag dat het proces van het afbreken van voedsel in gang zet. Er wordt aangenomen dat de citrusflavonoïden in citroenwater het zoutzuur in de maag ondersteunen bij het afbreken van voedsel (9).
De beste manier om citroenwater te gebruiken als hulpmiddel bij de spijsvertering is om ook de schil van de citroen toe te voegen, wat de goede bacteriën in je darmen zal verbeteren. Hierbij is het (extra) belangrijk om voor biologische citroenen te kiezen.
3. Alkaliseren met citroenwater
Alkaliseren is het proces dat het zuur in het lichaam neutraliseert. Het basisidee is dat je lichaam bepaalde zuren heeft die zich kunnen ophopen en negatieve bijwerkingen veroorzaken, zoals zure oprispingen, maagklachten, acidose en meer (10).
Als je van plan bent citroenwater of alkalisch drinkwater te gebruiken om de zuurniveaus van je lichaam onder controle te houden, raden we aan eerst een gesprek met je huisarts te plannen om ook daar de pH-waarden vast te stellen.
Citroenwater is een veilige en effectieve manier om je pH-waarden te beheersen en het ontzuren van je lichaam. Dit kan een gunstig effect hebben op de gezondheid van de botten, verminderde spierverspilling, een verminderde kans op hypertensie en beroertes, verbeterde cardiovasculaire gezondheid en verbeterd geheugen (12).
Lees meer over het alkaliseren van je lichaam met zuiveringszout en citroen >
Goed om te weten: Je lichaam verzuurt niet door ‘zuur’ voedsel. Je lichaam verzuurt van bewerkt zuur voedsel zoals suikers, bewerkte koolhydraten en gefrituurd voedsel.
‘Zuur voedsel’ wat volwaardig en natuurlijk is, zoals bepaalde noten, vis, kwark, peulvruchten en vlees, maken je lichaam niet zuur! Het is het bewerkt voedsel wat de PH van je lichaam uit balans kan brengen.
4. Gewichtsverlies/eetlustremmer
We benaderen de claim dat citroenwater helpt bij het afvallen met de nodige voorzichtigheid. Dit aangezien elke nieuwe gezondheidsrage die populair wordt kan veranderen in een “vetverbrandend wonder”.
Er is een gebrek aan wetenschappelijk onderzoek dat de claim van gewichtsverlies volledig ondersteunt, maar dit betekent niet dat de claims onjuist zijn. Alleen dat er aanvullend onderzoek nodig is.
Eén van de onderzoeken die al is afgerond, was geen proef bij mensen, liet een significant verminderde gewichtstoename zien wanneer een vetrijk dieet werd geconsumeerd (14). En of we het nu willen toegeven of niet: de meeste mensen vallen in de categorie vetrijke voeding.
Pectine en polyfenolen
Polyfenolen en pectine zijn de belangrijkste stoffen die in citroenen worden aangetroffen en waarvoor meer onderzoek beschikbaar is dat gewichtsverlies en eetlustremmende eigenschappen aantoont. Pectine geeft een vol gevoel, net zoals andere oplosbare voedingsvezels, die kunnen helpen bij het verminderen van de calorie-inname.
In één onderzoek verhoogden deze twee stoffen het vetmetabolisme, verhoogden ze HDL (goed) cholesterol en verlaagden ze LDL (slecht) cholesterol en verminderden ze de productie van ontstekingen (15).
Het hoofdonderzoek is uitgevoerd door Drs. Sheau C. Chai, Shirin Hooshmand, Raz L. Saadat en Bahram Arjmandi, van de Florida State University.
Toevoegen van citroenwater aan je dieet
Elk lichaam zal anders reageren op citroenwater. We raden daarom aan om citroenwater aan je dieet toe te voegen, zonder andere grote veranderingen door te voeren. Op die manier kun je het effect van citroenwater op jouw lichaam veel beter identificeren.
Hoewel er aanvullend onderzoek nodig is naar de voordelen van citroenwater ten aanzien van gewichtsverlies, is het in onze ervaring een goede start om suikerhoudende dranken te vervangen voor citroenwater.
Daarnaast raden we aan om je ochtendkoffie minimaal twee weken te vervangen door citroenwater. Houd een dagboek bij van je humeur, energie en verlangens gedurende de twee weken om te zien welke positieve voordelen je ervaart.
5. Verminderde rimpels en verbeterde huid
Van citroenen is vastgesteld dat ze veel antioxidanten (16) bevatten die verband houden met anti-verouderingseigenschappen.
De primaire oorzaak van veroudering komt door de vrije radicalen die de afbraak van verschillende weefsels in het lichaam veroorzaken; namelijk de huid.
Onderzoek toonde aan dat plantaardige antioxidanten de afbraak van collageenvezels in de huid konden omkeren (17). Collageen geeft de huid zijn kracht, structuur en stevigheid, terwijl het de huid beschermt tegen het opnemen van gifstoffen (18).
Vrije radicalen in kleine hoeveelheden zijn niet schadelijk voor het lichaam, maar het is goed om je bewust te zijn van de dingen die je doet en blootstellen aan het vergroten van vrije radicalen.
De meest voorkomende en gevaarlijkste vormen van blootstelling aan vrije radicalen kunnen afkomstig zijn van drugs, straling, pesticiden, luchtverontreinigende stoffen, oplosmiddelen, alcohol, tabaksrook, vervuiling en zelfs voedsel dat we eten (19).
De meeste gezonde mensen die niet roken zouden zich niet al te veel zorgen hoeven maken over te veel vrije radicalen in hun systeem. Als je je zorgen maakt of nieuwsgierig bent, kun je een urinetest doen om een idee te krijgen waar je staat (20).
Citroensap op de huid aanbrengen
Als je citroensap lokaal wilt aanbrengen op de huid zijn er verschillende manieren. De eenvoudigste manier is om het citroensap te verdunnen in water en op het gezicht te deppen met een vochtige doek, waarbij je de ogen vermijdt.
Andere methoden variëren van het maken van suikerscrubs tot het combineren met Griekse yoghurt. In alle gevallen zullen de antioxidanten in de citroen het actieve ingrediënt zijn.
6. Voordelen van etherische oliën in citroenen
Citroenolie is misschien wel het meest onderzochte deel van de citroen. Het is ook het deel dat niemand lijkt te gebruiken bij het maken van citroenwater.
Overweeg om de schil van de citroen in je drankje te gebruiken. Of om de oliën te extraheren en vervolgens in je drankje op te nemen voor maximaal voordeel. Hierbij is het gebruik van biologische citroenen sterk aan te raden.
Als je op het world wide web zoekt naar de voordelen van citroenen is er vaak veel discussie over de effectiviteit ten aanzien van etherische essentiële oliën. Er zijn tal van voordelen die voortvloeien uit het gebruik van etherische olie, maar we houden het in dit artikel bij degenen die zijn onderzocht en getest.
Op het moment van schrijven vonden we meer dan 14000 artikelen waarin essentiële oliën werden bestudeerd en onderzocht (25) en voor citroenolie alleen al meer dan 500.
Als je de oliën in je citroenwater wilt krijgen, pak dan gewoon de schil en knijp of draai de buitenste schil. Als je goed kijkt, kun je de citroenolie uit de schil zien komen.
Citroenolie tegen misselijkheid
Een van de meest interessante voordelen die aan citroenolie is gekoppeld, is de matige antimicrobiële werking ervan tegen: slechte bacteriën, gisten en schimmels, zoals Candida albicans. Van deze laatste is bekend dat het een schimmelinfectie veroorzaakt (26).
Er werd een studie gepubliceerd waarin werd gekeken naar de invloed van citroenolie op zwangere vrouwen die last hebben van braken en misselijkheid. Ongeveer 100 vrouwen namen deel en na slechts 2 dagen werden er meldingen van dramatisch verminderde symptomen gemeld in vergelijking met de placebogroep. Na 4 dagen werd een afname van misselijkheid en braken gezien met gemiddeld 33% (27).
Hoewel deze studie specifiek was voor zwangere vrouwen, kan het erop wijzen dat degenen die met vergelijkbare problemen te maken hebben en niet zwanger zijn, vergelijkbare voordelen zouden behalen.
In een andere studie, uitgevoerd door het Central Food Technological Research Institute, werd gekeken hoe geraniol, een fytonutriënt dat in citroen wordt aangetroffen, hielp bij het omkeren van diabetische neuropathie. De studie toonde aan dat schade aan de heupzenuw werd verminderd door gebruik van citroenolie (geraniol). In het volledige onderzoek van 8 weken werd de cellulaire functie hersteld. Dit suggereert dat het regelmatig gebruik van citroenolie kan helpen bij het reguleren van de energieopslag en het voorkomen van ziekten (28).
Veiligheidsmaatregelen voor citroenwater
Veiligheidsmaatregelen voor citroenwater?!? Ik weet wat je denkt, maar er zijn een paar dingen om in gedachten te houden:
Citroenpitjes vermijden
Ten eerste zou je echt niet de pitjes van de citroen moeten eten. Als je er een paar binnenkrijgt is het niet schadelijk, maar krijg je structureel veel pitten binnen dan is het goed om in actie te komen.
Ze bevatten namelijk kleine hoeveelheden salicylzuur, het hoofdbestanddeel van asprin, samen met de bittere/samentrekkende laag aan de buitenkant van het zaad die het de bittere smaak geeft.
De gemakkelijkste manier om de pitten te omzeilen is door een kleine zeef of een citroenpers te gebruiken.
Reduceer zoetstoffen en suikers
Als je gewend bent om suiker in je koffie te doen dan zullen je smaakpapillen dit missen in het citroenwater. Rauwe honing biedt uitkomst! Rauwe honing zorgt ervoor dat de voordelen van het drinken van citroenwater intact blijven. Andere zoetstoffen doen de voordelen teniet.
Naarmate je meer suiker uit je dieet schrapt ga je merken dat je smaakpapillen zich resetten. Je verlangen naar suiker daalt hierdoor drastisch.
Een ander veelvoorkomend probleem zijn de effecten die citroensap heeft op het glazuur van je tanden. Zolang je het drankje niet als mondspoeling gebruikt, zijn je tanden veilig.
Met de hoeveelheid frisdrank die mensen in onze tijd drinken, zal het vervangen van citroenwater je tanden daadwerkelijk redden. Als je je er erg zorgen over maakt, probeer dan een rietje te gebruiken.
Citroenwater drinken is een van die kleine dingen die we regelmatig kunnen doen en die op lange termijn voordelen bieden. De mensen die de meest dramatische effecten ervaren zijn degenen die ‘s ochtends koffie of frisdrank kunnen vervangen door citroenwater.
Zoals met elke nieuwe toevoeging aan je dieet raad ik aan om het minimaal twee weken te geven om te zien welke positieve voordelen je krijgt.
We zijn zo gewend aan onmiddellijke bevrediging in bijna alles wat we doen. Als het gaat om een dieet verandering of lichaamsbeweging is geduld erg belangrijk.
Meten is weten
Om te voorkomen dat je ontmoedigd raakt om veranderingen in je dieët door te voeren hebben we een goude tip! Een logboek.
We raden aan om een ‘log boek’ bij te houden waardoor je inzicht in de subtiele veranderingen krijgt. Bekijk de belangrijkste voordelen die we hierboven hebben opgesomd en bepaal welke punten jouw motiveren om dagelijks citroenwater te drinken. Vervolgens;
- Zet in op 14 dagen citroenwater
- Schrijf op hoe je je voelt op dag 1, 2, 3, enzovoorts
- Analyseer je resultaten na twee weken en gebruik het als motivatie om door te pakken.
Lees meer over de voordelen van water en citroen >
Meer holistische gezondheidstips en adviezen
Er zijn veel natuurlijke voedingsrecepten die het immuunsysteem versterken en kwalen en ziekten voorkomen of zelfs genezen. Voeding als medicijn is het antwoord op veel gezondheidsproblemen. Overstappen op natuurlijke voedingsmiddelen heeft voor veel van onze leden in onze gezondheidsschool geleidt naar een vitaler leven. Dit motiveert ons om onze missie “Nederland het gezondste land ter wereld maken” nog meer kracht bij te zetten. We delen dan ook graag en gratis onze Leef Bewust recepten. Ben je er klaar voor om je leefstijl te transformeren naar ultieme gezondheid én levensgeluk? Dan is een lidmaatschap op onze holistische leefstijlschool wellicht een optie. Je bent van harte welkom.